Το μυστικό του κρεμασμένου

 

Εξαιρετικό δείγμα whodunit και αδιάλειπτης παραπλάνησης του θεατή, είναι η πιό πρόσφατη ταινία του Scott Cooper (ο οποίος σκηνοθετεί και υπογράφει το σενάριο), με τον τίτλο THE PALE BLUE EYE. Ο Cooper, ο οποίος στο παρελθόν μας χάρισε έξοχες δουλειές (Hostiles, Out Of The Furnace, Black Mass), επανέρχεται διασκευάζοντας για την οθόνη το ομότιτλο μυθιστόρημα (2003), του αμερικάνου συγγραφέα Louis Bayard.

Μπορεί ο τρανός και διάσημος ντετέκτιβ που καλείται να λύσει το μυστήριο των φρικτών φόνων στη στρατιωτική ακαδημία του West Point εν έτει 1830, να είναι ο Ογκούστους Λάντορ, χήρος εδώ και 2 χρόνια, με τη θυγατέρα του ν'αγνοείται, και πλεον αποσυρμένος απ΄την ενεργό δράση εξιχνίασης εγκλημάτων, αλλά με τα μούτρα ριγμένος στο ποτό, αυτός όμως που κάνει ένα λαμπρό ντεμπούτο στην εξιχνίαση ειδεχθών εγκλημάτων, είναι ο νεαρός δόκιμος στην ακαδημία, 'Εντγκαρ Αλαν Πόε, ένας ευγενέστατος, φιλοπερίεργος νεαρός, με αγάπη μεγάλη στα βιβλία, και την ποίηση της οποίας ειναι παθιασμένος θεράπων. Οι δύο ηθοποιοί που έχουν αναλάβει να ενσαρκώσουν το "μοιραίο" δίδυμο, είναι επαρκέστατοι στους ρόλους τους,ο Christian Bale υποδύεται τον αλκοολικό ντετέκτιβ Λάντορ, και ο Harry Melling τον επίδοξο βοηθό του-δόκιμο στην Ακαδημία, Πόε. Και ενώ ο Bale μας προσφέρει έναν βαθιά πληγωμένο και μοναχικό ντετέκτιβ, που ξέρει να κρύβει καλά την προσωπική του τραγωδία κάτω απ΄τον μανδύα της φήμης του, αυτός που κλέβει την παράσταση και μας χαρίζει μιά απ ΄τις καλύτερες ερμηνείες της χρονιάς θεωρώ, είναι ο Melling. Απολαυστικοτατος, με μία καθόλου ενοχλητική επίδειξη λογιοσύνης που διανθίζεται απ΄την γαλαντομία και το χιούμορ, ο Πόε του Melling, είναι ενας συμπαθεστατος νεαρός, ο οποίος έχοντας γίνει ο περίγελως της ακαδημίας απ΄τους υπόλοιπους οικότροφους, βρίσκει καταφύγιο στ'αγαπημένα του βιβλία, την μοναξιά και την παρουσία της αγαπημένης  του μητέρας (πεθαμένης εδώ και 20 χρόνια), η οποία όπως λεει ο ίδιος στον ντετέκτιβ Λάντορ, του "υπαγορεύει" τα ποιήματα που γράφει πυρετωδώς.

Το μεγάλο ατού αυτής της ωραιότατης ταινίας,είναι η συγκλονιστική σεναριακή ανατροπή που μας επιφυλάσσει στα τελευταία λεπτά, εκει που επιτέλους ξεκαθαρίζουν όλα, και ο θεατής, ακόμη και ο εξόχως προσεκτικός, μένει με το στόμα ανοιχτό προσπαθώντας να επεξεργαστεί στο μυαλό του την απιστευτη ιστορία που μόλις παρακολούθησε. Διότι όχι, η εξιχνίαση των ειδεχθών ανθρωποκτονιών που ταράζουν την ήρεμη και πειθαρχημένη ζωή των οικότροφων της στρατιωτικής ακαδημίας, είναι η κορυφή του παγόβουνου, το ας πούμε προκάλυμμα, ένας επιδέξιος και καλοστημένος αντιπερισπασμός, που κρύβει από κάτω μια ανομολόγητη, εξίσου απεχθή αλήθεια. Και είναι πράγματι θαυμάσιος ο τρόπος που αυτός ο βασανισμένος ψυχικά ντετέκτιβ -κληθείς εσπευσμένα απ΄τους επικεφαλής της ακαδημίας (πολύ καλοί οι Simon McBurney, Timothy Spall) να διερευνήσει την υπόθεση- ξαμολιέται να λύσει το μυστήριο των απαγχονισμένων δοκίμων που αρχίζουν να "πέφτουν" σαν τις μύγες και να προκαλούν τρόμο στους υπόλοιπους νεαρούς που φοιτούν εκεί, όπου όπως περήφανα λέει ο συνταγματάρχης Θάγιερ/ Spall, στον Λάντορ, θα γίνουν gentlemen. Σε καμία σκηνή, τουλάχιστον μέχρι αυτήν της σοκαριστικής αποκάλυψης, δεν πάει το μυαλό μας, ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι όπως τα έχουν ανασυνθέσει μέσω των φοβισμένων καταθέσεων των υπόλοιπων δοκίμων, ο Λάντορ και ο βοηθός του Πόε, ο οποίος κατενθουσιασμένος δέχεται την αμισθή απασχόληση που του προσφέρει ο έμπειρος ντετέκτιβ. Η μέγιστη ειρωνεία βεβαίως είναι ότι "το αλεπουδάκι " Πόε, αποδεικνύεται πιό ικανός ντετέκτιβ απ΄τη "γρια αλεπού" Λαντορ, και του προσφέρει τη λύση των απανωτών φόνων, κάνοντας τον ντετέκτιβ να θαυμάζει και να φρίττει ταυτόχρονα. 

 

 

Και είναι όντως σοκαριστική, ιδίως αφού έχουμε παρακολουθήσει τη συγκλονιστική λύση του μυστηρίου, η στάση του τρανού ντετέκτιβ σε όλη αυτή την ιστορία- ο Λάντορ καλείται να διερευνήσει την, εκ πρώτης όψεως,αυτοκτονία δια απαγχονισμού, ενός εκ των δοκίμων, του Λερόϋ Φράϊ, ο οποίος βρέθηκε απο έναν άλλο δόκιμο, που έτυχε να είναι σκοπιά το μοιραίο βράδυ. Γιατί αυτοκτόνησε ο δοκιμος; και όταν, ο προσεκτικός ντετέκτιβ, ανακαλύπτει κάτι κρίσιμο στο σώμα του νεκρού, το οποίο διέφυγε της προσοχής ακόμη και του έμπειρου γιατρού της ακαδημίας, του Δρ. Μάρκουις (τον υποδύεται ο Toby Jones), το οποίο παραπέμπει σε ανθρωποκτονία που έμοιαζε με αυτοκτονία, είναι και πάλι αξιοθαύμαστη η ψυχραιμία και αποστασιοποίηση που επιδεικνύει ο Λάντορ, ενώ ανακρίνει τους υπόλοιπους δοκίμους, μεταξύ αυτών και τον μοναχικό ποιητή Έντγκαρ 'Αλαν Πόε φυσικά.

Αλάνθαστη συνταγή επιτυχίας μίας ταινίας, όπως τούτη εδώ, είναι να βάζει τον θεατή σε συγκεκριμένο διανοητικό μονοπάτι, να τον ωθεί στο ν'αναπτύξει συλλογισμούς που χαράσσουν την Α πορεία, μέχρι να τον φέρει στο σημείο που θέλει, και ξαφνικά να τον πετάξει σε μιά πάροδο, σ'ένα δρομάκι  το οποίο ήταν τόσο καλά κρυμμένο που δεν το παρατήρησε ποτέ, ο μόνος που φαίνεται να παρατήρησε αυτό που ακόμη και ο ίδιος ο Λάντορ δεν είδε, ήταν ο Πόε. Ο Melling είναι πραγματικά έξοχος στη σκηνή όπου αποκρυπτογραφεί στον Λάντορ, το θραύσμα του σημειώματος που κρατούσε σφιχτά ο νεκρός πλέον Φράϋ, όπως και στην κομβικής σημασίας σκηνή της αποκάλυψης, όπου και πάλι ανακοινώνει στον ντετέκτιβ τα πορίσματά του και γίνεται φορέας της μεγάλης ανατροπής. 

"Τα φαινόμενα απατούν τελικά", διαπιστώνει ο κάπταιν Χίτσκοκ/McBurney, ενώπιον του Λάντορ, όταν όλα μοιάζουν να έχουν ξεκαθαρίσει και να έχουν βρεθεί οι ένοχοι των φρικτών ανθρωποκτονιών. Κι αυτή η ατάκα χαρακτηρίζει επιτυχέστατα ολόκληρη αυτή την φοβερή ιστορία, που έκρυβε μέσα της μιά ακόμη πιό φοβερή ιστορία, μιά τραγωδία η οποία αποσιωπήθηκε για χρόνια. Η αλήθεια δεν μπορεί, δεν αντέχει να μείνει για πάντα κρυμμένη. Κάποιος, καποτε, θα κάνει το μοιραίο λάθος, αυτός που φαίνεται ότι ελέγχει απόλυτα το παιχνίδι, αυτός που μοιάζει κύριος της κατάστασης, όντας άνθρωπος, θα στραβοπατήσει, κάτι θα ξεχάσει, κάτι θα υποτιμήσει ως προς τη σημασία του, κάποιον θα θεωρήσει(λανθασμένα) αρκετά αφελή ή ανυποψίαστο, ώστε να παραμείνει στο απυρόβλητο. Ο νεαρός δόκιμος Πόε, που ερωτεύθηκε την πανέμορφη κόρη του Δρ. Μάρκουις (την υποδύεται η Lucy Boynton), ο ποιητής που θεωρούσε τον θάνατο το ύψιστο θέμα της ποίησης, ρίχτηκε με τα μούτρα και τη ζέση του πρωτάρη στην υπόθεση που ειχε αναλαβει ο Λάντορ,και του έφερε τη λύση του μυστηρίου στο πιάτο,κάνοντας τον έμπειρο ντετέκτιβ να δεί με νέα μάτια την τρομερή αλήθεια που έκρυβε επιμελώς ακόμη κι απ΄τον ίδιο του τον εαυτό.

Με ένα μάλλον αμφίσημο φινάλε, μιά πραγματικά συγκινητικότατη σκηνή,πέφτει αυλαία στην τραγωδία. Να είναι άραγε η απονομή δικαιοσύνης, όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας, αυτή που ηρεμεί τους νεκρούς, ή η αποκάλυψη της αλήθειας;

 

 

Trivia :

• Τα γυρίσματα έγιναν στην Πενσυλβάνια. Cameo εμφάνιση κάνει ο γερουσιαστής της Πολιτείας, John Fetterman και η σύζυγός του Ζιζέλ. Ο Bale γνωρίστηκε μαζί του όταν γύριζε στην περιοχή του Out Of The Furnace, τότε ο Fetterman ήταν ακόμη δήμαρχος.
• Αυτή είναι η τρίτη συνεργασία του Bale με τον Cooper, είχαν προηγηθεί το Hostiles και Out Of The Furnace.
• Ο James Verniere της Boston Herald αποκάλεσε την ταινία : "an over-acted,badly written,murder mystery dud"...