Λαβωμένη τίγρης

Ένα εκρηκτικό πορτραίτο της θρυλικής τραγουδίστριας-στιχουργού-πιανίστριας και ακτιβίστριας για τα δικαιώματα των μαύρων Nina Simone, μας προσφέρει η Cynthia Mort με την ταινία της NINA (2016), σε σενάριο δικό της. Η πρωταγωνίστρια Zoe Saldana που την υποδύεται είναι έξοχη και πιστεύω πως της αξίζει βραβείο, γιατί όχι και όσκαρ για την υπέροχη ερμηνεία της.

Πληθωρική, αλκοολική, με διάγνωση μανιοκατάθλιψης (και την βαριά φαρμακευτική αγωγή να τη συνοδεύει),αλλά τόσο μοναδική όταν καθόταν στο πιάνο και τραγουδούσε, είναι η Simone που πλάθει η Saldana. Παρακολουθούμε τη μεγάλη ερμηνεύτρια στα 1995 να προσπαθεί να επανέλθει στη μουσική σκηνή, έχοντας πίσω της την τρομερή επιτυχία της δεκαετίας του ’60. Δίπλα της, ο άνθρωπος που άντεχε αυτόν τον σίφουνα ταλέντου και οργής, βρίσκεται ο προσωπικός βοηθός της (νοσοκόμος στο επάγγελμα) και κατόπιν μάνατζέρ της, Κλίφτον Χέντερσον (τον υποδύεται ο…ορεκτικός David Oyelowo)ο οποίος έχει την τιμή ν’ακούει την «μεγάλη ιέρεια της soul» όπως την αποκαλούσαν, να τραγουδάει γιαυτόν το I put a spell on you σε μία χαρακτηριστικότατη σκηνή, όπου αντιλαμβανόμαστε τον υφέρποντα ερωτισμό στη σχέση τους, ο οποίος δείχνει να φορτίζει τις ερμηνείες της κυρίας Simone.

Αντιθέτως με τα πορτραίτα άλλων καλλιτεχνών που έχουμε παρακολουθήσει, δεν είναι οι ανασφάλειες και η έλλειψη αυτοπεποίθησης αυτά που στοιχειώνουν τη μεγαλοπρεπή Νίνα^.  νομίζω πως εδώ, βλέπουμε μάλλον μία ερμηνεύτρια η οποία είχε πλήρη συνείδηση της αξίας της (και της φυλής της), γνώριζε πολύ καλά πως ήταν μεγάλη καλλιτέχνιδα αλλά έπρεπε να πείσει τους άλλους για την μη επικινδυνότητά της…

“All the promoters think you’re a five-star asshole, Nina” της λέει ευθαρσώς ο πρώην μάνατζέρ της Χένρι Έντουαρντς ( ο Ronald Guttman). Σε μία σκηνή βλέπουμε τη Νίνα να χαρακώνει με μαχαίρι έναν αγενέστατο θαμώνα του μπαρ στο οποίο εμφανιζόταν. Επίσης στα 1995 (αυτό δεν το βλέπουμε στην ταινία) η Simone είχε ρίξει με αεροβόλο εναντίον του γιού ενός γείτονά της επειδή γελούσε συνέχεια και την εμπόδιζε ν’αυτοσυγκεντρωθεί… Πρέπει να είσαι άνθρωπος ιδιαίτερης ιδιοσυγκρασίας για να μην θεωρήσεις αρκετά προβληματικές τέτοιες συμπεριφορές, αλλά όπως αφοπλιστικότατα αναρωτιέται κι η ίδια η Simone σε μία σκηνή: «τί σχέση έχουν αυτά με το τραγούδι;»

Η εξαίρετη Saldana, ο αόριστος ερωτισμός που φορτίζει τις ερμηνείες των αγαπημένων τραγουδιών της Simone που γεμίζουν την ταινία (κι ερμηνεύει η πρωταγωνίστρια ωραιότατα), τα υπέροχα κοστούμια που την ντύνουν και την δείχνουν πραγματικά μεγαλοπρεπή κι επιβλητική, αλλά και η ρωμαλέα φωτογραφία με κοντινά πλάνα σ’αυτή την μαύρη λέαινα, κάνουν την ταινία εντελώς αξιοπρόσεκτη, γιαυτή την ερμηνεύτρια την οποία είχε απορρίψει το ιδιαίτερα απαιτητικό Curtis Institute της Φιλαδέλφεια αλλά 2 μέρες πριν τον θάνατό της το 2003 την βράβευσε. Η ίδια η Simone πίστευε πως αιτία της απόρριψής της ήταν το χρώμα του δέρματός της.

«Τραγουδώ για την αγάπη γιατί δεν πήρα αγάπη στη ζωή μου. Είμαι όμως και μαύρη, άρα τραγουδώ και γιαυτό» λέει σε μία συνέντευξή της για το γαλλικό ραδιόφωνο. Ακόμα και οι «αρχιϊέρειες»  έχουν τις βαθιές, αγιάτρευτες και εμμέσως ομολογημένες  διά της Τέχνης, πληγές τους.

Trivia :

·       Το αληθινό όνομα της Simone, ήταν Γιούνις Καθλίν Γουέημον. Το καλλιτεχνικό της, Nina ήταν παρατσούκλι που της είχε κολλήσει το αγόρι της απ΄την ισπανική λέξη που σημαίνει κορίτσι. Το Simone το πήρε απ΄τη Γαλλίδα ηθοποιό Σιμόν Σινιορέ.

·       Στην ταινία βλέπουμε το περιστατικό το οποίο έκανε την τραγουδίστρια ν’ασχοληθεί με τα Πολιτικά Δικαιώματα : σε ηλικία 10 ετών, έπαιξε πιάνο ενώπιον ακροατηρίου λευκών, με τους (μαύρους) γονείς της να εκδιώκονται απ’ την μπροστινή σειρά όπου είχαν κλείσει θέσεις για να καθήσουν λευκοί…

·       Ο ρόλος της Simone, αρχικά δόθηκε στην Mary J.Blige η οποία όμως αποχώρησε λόγω οικονομικών διαφορών.

·       Η ταινία δέχτηκε αρνητικότατες κριτικές, το ίδρυμα της Nina  Simone αρνήθηκε να την αναγνωρίσει, και η «μεταμόρφωση» της Saldana για τις ανάγκες του ρόλου, όπου φοράει ψεύτικα δόντια,μύτη και σκουρόχρωμο makeup, φαίνεται πως δεν έπεισε την κόρη της Simone η οποία δήλωσε : “my mother was raised at a time when she was told her nose was too wide,her skin was too dark. Appearance-wise this is not the best choice.”