'Οταν σπάσει η βιτρίνα

 

 

Δυνατό χαστούκι στα καλοθρεμμένα μαγουλάκια των πάμπλουτων και ωραιοπαθών-ερωτευμένων με τον εαυτό τους, θέλει να είναι η πιο πρόσφατη ταινία του Ruben Ostlund με τον τίτλο TRIANGLE OF SADNESS, η οποία αποτελεί και την πρώτη ταινία του σκηνοθέτη στην αγγλική γλώσσα.Με απολαυστικότατο καστ, ανάμεσά τους, και ο Woody Harrelson υποδυόμενος τον μονίμως μεθυσμένο, καπετάνιο του μοιραίου γιώτ πάνω στο οποίο συμβαίνουν όλα τα κωμικοτραγικά, και με μία επικώς σιχαμερή σεκάνς η οποία φέρνει κυριολεκτικά, τα…μέσα έξω (απ΄τα σώματα των ευκατάστατων επιβατών του γιώτ), η έκτη ταινία του Ostlund σατιρίζει τους έχοντες πολύ χρήμα, και πολλές απαιτήσεις, συχνά παράλογες ή ενοχλητικές (όπως ενοχλητική είναι και η επιθυμία της συζύγου του Ρώσου καπιταλίστα ο οποίος βρίσκεται στο γιωτ μαζι με σύζυγο και ερωμένη, που απαιτεί από υπάλληλο του γιώτ να σταματήσει να δουλεύει εκείνη τη στιγμη και να βουτήξει μαζί της στην πισίνα). Ο Ostlund είχε δηλώσει πως ήθελε να κάνει μιά ταινία όπου θα σατίριζε τους εξωφρενικά πλούσιους αλλά και τον κόσμο της μόδας, αυτό το θερμοκήπιο των εκνευριστικά εγωπαθών, όπου η εμφάνιση αποτελεί κεφάλαιο και η ομορφιά νόμισμα, κι όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο αηδιαστικός Ρώσος επιχειρηματίας, όταν γνωρίζει το πεντάμορφο νεαρό ζεύγος των μοντέλων, Καρλ- Γιάγια (εξαιρετικοί οι Harris Dickinson και Charibi Dean) : «α, η ομορφιά της, πλήρωσε τα εισιτήρια για την κρουαζιέρα», την πολυτελή κρουαζιέρα που έλαβε ως δώρο η πανέμορφη influencer (όπως τη συστήνει, ο Κάρλ), και ως συνεπής ανθρώπινη διαφημιστική πινακίδα, την προβάλλει στα περίφημα κοινωνικά δίκτυα- αυτή η σύγχρονη μάστιγα.

Διότι οι κατ’επάγγελμα ωραιοπαθείς, οι οποίοι πληρώνονται ακριβώς γιαυτό που δείχνουν, είναι πολύ απασχολημένοι, μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία−ξέρετε πόση ώρα περνάνε στο instagram, και πόσο ασχολούνται με τις φωτογραφίες της φάτσας τους, προσπαθώντας να τις ρετουσάρουν σε τέτοιο βαθμό ώσε να είναι άξιες ανάρτησης; Η πανέμορφη και διάσημη Γιάγια ας πούμε, ακόμη και στο μοδάτο εστιατόριο που έχει πάει με τον εξίσου πεντάμορφο Καρλ, συνέχεια με το καταραμένο smartphone της παίζει, συνεχεια ακούμε τον χαρακτηριστικό ήχο του μηνύματος που στέλνει αυτή, ή λαμβάνει. Σιγά τώρα που θα κάτσει ν’ασχοληθεί με τον λογαριασμό, μα είναι δυνατόν; Στην φοβερή εναρκτήρια σεκάνς ,η οποία εκτυλίσσεται ανάμεσα σ’αυτά τα δύο όμορφα παιδιά,η Γιάγια (η οποία σημειωτέον, βγάζει περισσότερα χρήματα απ ΄τον συνάδελφό της Καρλ) λεει το αμίμητο ” it’s un-sexy to talk about money”… όταν κολυμπάς μέσα στο χρήμα υποθέτουμε, είναι βαρετό κι εκνευριστικό να μιλάς γιαυτό, γιατί βρε αδερφέ,άλλα είναι τα ουσιώδη και σοβαρά. Βεβαίως, μην περιμένετε να ταυτίζονται τα σοβαρά ζητήματα που έχει υπόψη της η ωραια της πασαρέλας, με τα σοβαρά που ταλανίζουν τις καθαρίστριες της πολυτελούς θαλαμηγού φερειπείν, γιατί ως γνωστόν, όταν έχεις πολλά λεφτά, δεν τα σκέφτεσαι καθόλου, ενώ όταν δεν έχεις, αυτά είναι και τα μόνα (σοβαρά) που σκέφτεσαι.

Με το πρώτο μέρος να σατιρίζει τον κόσμο της μόδας και το δεύτερο να σατιρίζει τους εκνευριστικά πλούσιους, τους οποίους «περιποιείται» δεόντως θα έλεγα, φτάνουμε στο τρίτο μέρος το οποίο λαμβάνει χώρα στην ακτή που ξεβράστηκαν σε μάλλον καλή κατάσταση, μερικοί εκ των επιβατών της πολυτελούς θαλαμηγού, αλλά και τρία μέλη του πληρώματος : η επικεφαλής του προσωπικού εξυπηρέτησης των επιβατών, η Πώλα,ο μηχανικός του γιώτ Νέλσον, και η επικεφαλής του τμήματος καθαρισμού, η Αμπιγκέηλ.

Είναι πολύ ενδιαφέρων ο τρόπος που παρουσιάζει τους ναυαγούς ο Ostlund, ακριβώς επειδή διαφοροποιείται από άλλες περιπέτειες επιβίωσης, όπου μια ομάδα ετερόκλητων εν πολλοίς ανθρώπων, αναγκάζονται να συμβιώσουν υπό ιδιαζόντως αντίξοες συνθήκες, και εν μέσω πάλης για την,κυριολεκτικά,επιβίωσή τους, αρχίζουν να ξεμυτίζουν και οι αντιπαλότητες, έχθρες, ανταγωνισμοί μεταξύ τους. Στην παρούσα ταινία, περιέργως, δεν βλέπουμε τίποτα τέτοιο, κι αυτό θα έλεγα ότι είναι εντελώς αξιοπερίεργο. Με το που πατάνε το πόδι τους στην άγνωστη ακτή, η επικεφαλής καθαρίστρια (στη θαλαμηγό) αυτοχρίζεται αρχηγός, μιας και ξέρει και να βρίσκει τροφή, και ν’ανάβει φωτιά, ικανότητες προ πολλού λησμονημένες, ή και παντελώς άγνωστες στους καλοζωισμένους επιβάτες του γιώτ, που έφερε η τύχη να εξυπηρετήσει. Το κωμικοτραγικό βεβαίως με την Αμπιγκέηλ (την υποδύεται η Dolly de Leon)είναι πως κατορθώνει να είναι η πιό προνομιούχος στις συγκεκριμένες περιστάσεις, και γρήγορα υπερβαίνει τα εσκαμμένα : έχει το θρασος (ορμώμενη και αυτοδικαιολογούμενη επειδή «εγώ ρίχνω την περισσότερη δουλειά εδώ πέρα, άρα δε πρέπει να έχω κάποια προνόμια; » ) να συνάψει συμφωνια με τον έναν εκ των επιζήσαντων, τον πανεμορφο Καρλ φυσικά, και σίγουρα η συμφωνία τους δεν είναι σε καμία περίπτωση ετεροβαρής, τουτέστιν «σου δίνω κάτι, αλλά μου δίνεις κι εσύ κάτι άλλο σ’αντάλλαγμα»… Το αξιοπερίεργο αυτής της διευθέτησης, είναι πως οι υπόλοιποι δεν δείχνουν να ενοχλούνται ιδιαίτερα, με την καταφανή και σκανδαλιστική εύνοια υπέρ του ενός απ΄αυτούς, ίσα-ίσα που κάνουν και πλάκα μεταξύ τους, πειράζουν τον ταλαίπωρο Καρλ (ο Dickinson είναι εκτός από αφοπλιστικά ωραίο αγόρι, και απολαυστικότατος στο ρόλο του), μέχρι φυσικά (και πολύ άργησε), να δαγκώσει τη Γιάγια, το «πράσινο τέρας» της ζήλειας. Κάθε άλλο παρά αντιπαλότητα και αλληλογάφωμα λοιπόν, παρακολουθούμε στο τρίτο μέρος της ταινίας, σε πρώτο επίπεδο τουλάχιστον. Ακόμη και ο αηδιαστικός Ρώσος επιχειρηματίας (ο οποίος αντάλλασε τσιτάτα περί κομμουνισμού και καπιταλισμού, με τον Μαρξιστή καπετάνιο του γιώτ), είναι υπέρ της συνεργασίας των επιζώντων και της ομαδικής προσπάθειας, ίσως επειδή κατά βάθος, όλοι τους (και εννοώ τους εύπορους επιβάτες), γνωρίζουν πως η «μαμά του λόχου» είναι εκεί για να τους φροντίζει και να κρατάει τα μπόσικα, οπότε καλή καρδιά, ψυχραιμία και να δούμε τι θα κάνουμε. Σε μία απίστευτη σκηνή, ενώ έχουν ξεβραστεί στην ακτή, ο Ρώσος επιχειρηματίας, κλαίει πάνω απ ΄το ξασπρισμένο νεκρό κορμί της συζύγου του Βέρας, αλλά φροντίζει ανάμεσα στους λυγμούς του για τον χαμό της, να της αφαιρέσει την «κοτρώνα» που φορούσε δαχτυλίδι, καθώς και το περιδέραιο…

Κάποιος έγραψε για το παρόν πόνημα του Ostlund, πως ανακαλεί τον Μπουνιουέλ, στο πως μεταχειρίζεται αυτό το λεφούσι των πλούσιων αστών, αλλά προσωπικά έχω την εντύπωση, ότι μάλλον δεν τους ταλαιπώρησε/σατίρισε όσο τους αξίζει, και τρανή απόδειξη είναι το εντελώς…σωτήριο φινάλε της ταινίας, το οποίο μετριάζει θα έλεγα αυτόν τον συρφετό των δεινών που έπεσαν σωρηδόν στα προνομιούχα κεφάλια τους… το ότι μέσα στους επιζήσαντες ήταν και τρία μέλη του πληρώματος (το τρίτο μέλος είναι ο Νέλσον, ο έγχρωμος μηχανικός του γιώτ, τον οποίο ο Ρώσος επιχειρηματίας, ρωτάει συνέχεια μήπως είναι ένας εκ των πειρατών που τους την έπεσαν [ναι, συνέβη και αυτό] ), μεγεθύνει περισσότερο την τραγωδία η οποία, δεδομένου του φινάλε, δεν είναι τόσο η συμφορά και η ολοκληρωτική καταστροφή της πολυτελούς κρουαζιέρας που υποτίθεται πως θ’απολάμβαναν ολοι αυτοί οι λεφτάδες, αλλά το ότι θα επιστρέψουν μετά βεβαιότητος στον πρότερο προνομιούχο βίο τους οι μεν, στη μίζερη και περιορισμένων δυνατοτήτων ζωούλα τους, οι δε… Η καταστροφή των ανέμελων ημερών πάνω στην πολυτελή θαλαμηγό, για τους ωραίους Καρλ και Γιάγια, για τον μοναχικό επιχειρηματία Τζάρμο που σκορπάει τα λεφτά του αβασάνιστα, για τον αηδία Ρώσο Ντιμίτρι, «king of shit” όπως αυτό-προσδιορίζεται, και για την ημιπαράλυτη από εγκεφαλικό, κομψή Τερέζ, ήταν απλώς μία τρομακτική παρένθεση, στον πλούσιο και προνομιούχο βίο τους, στον οποίο θα επιστρέψουν με λύσσα και ορμή. Ούτε το οικονομικό τους στάτους διαταράχτηκε/μεταβλήθηκε (τουλάχιστον μέχρι ν’αρχίσουν τις αγωγές και τις μηνύσεις κατά των υπευθύνων της πανωλεθρίας) ούτε τίποτα, αυτοί που βλέπουν με τρόμο πως τίποτα δεν άλλαξε υπέρ τους, στην ουσία, είναι τα μέλη του πληρώματος, όπως η καπάτσα και με ικανότητες επιβίωσης, Αμπιγκέηλ. Και η εφιαλτική έκφραση του προσώπου της, εκεί στις τελευταίες σκηνές της ταινίας, τα λέει όλα.

Αν πάντως ο Ostlund επέλεγε να το τραβήξει ακόμη περισσότερο και να δείξει φερειπείν, πως τελικά όλη αυτός ο εφιάλτης δεν ήταν τίποτα περισσότερο παρά ένα καλοστημένο ταξίδι βιωματικού τουρισμού,τότε θεωρώ πως θα είχε φτιάξει μια μεγαλειώδη σάτιρα των πάμπλουτων και της γελοιότητάς τους,που είναι διατεθειμένοι να χρυσοπληρώσουν λόγου χάριν, την 24ωρη διαμονή τους σε φυλακή υψίστης ασφαλείας (ως κατάδικοι), έτσι για πλάκα… γιατί αυτά που έπαθαν εδώ όλοι αυτοί, να ήταν κάτι διαφορετικό;

 

Trivia :

·        Η ταινία έλαβε τον Χρυσό Φοίνικα στο φετινό φεστιβάλ των Καννών.

·        «Τρίγωνο της θλίψης» αποκαλούν οι πλαστικοί χειρουργοί, τη ρυτίδα που εμφανίζεται στο μεσόφρυδο, την οποία μπορούν να εξαφανίσουν σε 15 λεπτά, με ένεση botox.

·        Η Charibi Dean που υποδύεται τη Γιάγια, πέθανε τον Αύγουστο του 2022, μετά από ταχύτατη επιδείνωση της υγείας της.

·        Γυρίσματα έγιναν σε Σουηδία και Ελλάδα,και συγκεκριμένα στην παραλία  Χιλιαδού στην Εύβοια για τις τελευταιες 38 μέρες.Επίσης γυρίσματα έγιναν και πάνω στη θαλαμηγό Christina O, η οποία ανήκε στον Αριστοτέλη Ωνάση.

·        Σύμφωνα με τους ηθοποιούς, κάθε σκηνή γυρίστηκε 23 φορές.

·        Για τον ρόλο που πήρε τελικά ο 26χρονος Βρετανός ηθοποιός,Harris Dickinson, πέρασαν από κάστινγκ, περίπου 120 άτομα.