Η μικροφυσική της εξουσίας

 


 Ένα εξαιρετικό θρίλερ για τη μοναξιά στην μεγαλούπολη,τον φόβο που διαβρώνει ύπουλα την ύπαρξη και το τι σημαίνει να εισαι γυναίκα, είναι η ταινία της Chloe Okuno με τον δυσοίωνο τίτλο WATCHER. Η Maika Monroe στον πρωταγωνιστικό ρόλο της νεαρής, πρώην ηθοποιού, Τζούλια, η οποία προσφάτως μετακόμισε στο Βουκουρέστι λόγω της δουλειάς του συζύγου της Φράνσις (ο Karl Glusman), είναι εκπληκτική, εντελώς μέσα στο ρόλο της, αυτόν της νεαρής γυναίκας που βρίσκεται σε μία ξένη πόλη, δεν κατέχει ακόμη πλήρως τη γλώσσα με αποτέλεσμα να νιώθει διπλά αποκλεισμένη σ’αυτό το νέο περιβάλλον. Μια διάχυτη, απροσδιόριστη απειλή κυκλώνει την ταινία, όπως και τη Τζούλια, και αυτή ακριβώς η απροσδιοριστία του κινδύνου που φαίνεται να διατρέχει η νεαρή κι όμορφη γυναίκα, αποτελεί και το μεγάλο ατού αυτής της ταινίας, μαζί φυσικά με την υπέροχη πρωταγωνίστριά της.

Είναι μάλλον μια κακόγουστη σύμπτωση, και σίγουρα εξόχως ανησυχητική,αυτό που αντικρύζει το ζευγάρι στη γειτονιά τους,ήδη απ΄το δεύτερο βράδυ : περιπολικά,κόσμος στο δρόμο να παρακολουθεί ανήσυχος, και τα τρομακτικά νέα για (άλλη) μία δολοφονημένη γυναίκα αρχίζουν να διαδίδονται απ’το ένα στόμα στο άλλο. Γυναικοκτονίες, η 4η στη σειρά, φαίνεται πως ταλανίζουν την πόλη του Βουκουρεστίου, και η Τζούλια προσπαθεί ν’αποκρυπτογραφήσει τα νέα ζητώντας τη βοήθεια του Αμερικανο-Ρουμάνου συζύγου της. Η μεγάλη γοητεία αυτής της ταινίας, εγκειται πιστεύω στην απεικόνιση αυτού του νέου ζευγαριού και στον συσχετισμό δυνάμεων που φανερώνει αυτό το σκηνικό δολοφονιών γυναικών και τρόμου, που φυσικά επηρεάζει τη Τζούλια. Γιατί όμως μόνο τη Τζούλια; επειδή τα θύματα μέχρι στιγμής ήταν θηλυκού γένους; να είναι άραγε αυτός ο λόγος που και ο Φράνσις και οι συνεργάτες του, αντιμετωπίζουν τα νέα ως το hot gossip της πόλης τους, λίγο αστειευόμενοι, λίγο, πάλι αστειευόμενοι, κάνοντας τις δικές τους υποθέσεις, αλλά γενικά μη δείχνοντας να φοβουνται και ιδιαίτερα. Τυχαία άραγε, μόνο οι γυναίκες σ’αυτή την ταινια δείχνουν να φοβούνται; Τυχαία επίσης,ο μοναδικός άνθρωπος που φαίνεται να δίνει κάποια χαρά στη Τζούλια απαλύνοντας την αφόρητη μοναξιά της στην ξένη πόλη, είναι η χορεύτρια σ’ένα καταγώγιο, ονόματι Ιρίνα; η Okuno δεν αποφεύγει το κλισέ εν προκειμένω (πάντα ένας άνθρωπος….χαλαρών ηθών [κατά την κοινή αντίληψη], αποδεικνύεται τελικά ο πιο άκακος και αξιόπιστος για τον βασικό χαρακτήρα της ιστορίας), η Ιρίνα, γειτόνισσα του διπλανού διαμερίσματος απ΄αυτό στο οποίο μένει η Τζούλια, της συστήνεται εγκάρδια, την καλεί για ένα ποτό στο διαμέρισμά της, και γενικά οι δυό γυναίκες δείχνουν μια αμοιβαία συμπάθεια και αλληλοϋποστήριξη. Θα ανησυχούσε όμως τόσο πολύ η Τζούλια, αν παράλληλα με τα τρομακτικά νέα που ταράζουν την πόλη, δεν παρατηρούσε κι αυτή την σκοτεινή σκιά στο απέναντι παράθυρο; «τον νιώθω να με κοιτάζει» λέει για την άγνωστη σκιά που παρατηρησε να κοιτάζει προς το διαμέρισμά τους, και η Τζούλια αποκτά μια επικίνδυνη εμμονή η οποία δεν ξερουμε αν πυροδοτείται απ΄τον φόβο της, ή από μιά υποδυνείδητη ανάγκη ν’ ασχοληθεί κάποιος μαζί της.

Νέα γυναίκα, μόνη χωρίς φίλους δικούς της σε ξένη πόλη,με τη γλώσσα να την δυσκολεύει, χωρίς δουλειά, κάθεται στο διαμέρισμά της, ώρες ατελείωτες.Η εξαιρετική φωτογραφία της ταινίας, δια χειρός B.Kirk Nielsen τονίζει τη θλιμμένη ομορφιά της Maika Monroe,αυτή η λεπτή,κομψή φιγούρα που περπατάει στην πόλη σαν τουρίστρια,επισκέπτεται αξιοθέατα,και με ακουστικά στ’αυτιά της μαθαίνει τα ρουμάνικα για να μπορεί επιτέλους να συννενοείται και να καταλαβαίνει τις συζητήσεις στις οποίες ακόμη κι όταν είναι παρούσα, νιωθει αποκλεισμένη απ΄αυτές. Τι λένε και γελάνε ο Φράνσις με τον συνάδελφό του; γιατί η γυναίκα του ρώτησε κάτι με έκδηλη ανησυχία στη φωνή; Καθώς η είδηση του νέου φόνου αρχίζει να εμπλουτίζεται με μακάβριες λεπτομέρειες, η Τζουλια αρχίζει να νιώθει μεγαλύτερο φόβο− ακόμη κι αν θέλει να πείσει τον εαυτό της πως ενδεχομένως να υπερβάλλει, να δίνει σημασια σε πράγματα εντελώς επουσιώδη και να κάνει την τρίχα τριχιά απ΄τη φοβία της, κάτι την εμποδίζει, κι αυτό είναι η πανίσχυρη και πολλάκις αλάνθαστη διαίσθησή μας, πως εδώ πέρα κατι άσχημο και άκρως επικίνδυνο συμβαίνει, και πρέπει να σταματήσει τώρα, όσο ακόμη είναι νωρίς.Άλλωστε ο δολοφόνος είναι ακόμη ελεύθερος εκεί έξω. Δυστυχώς όμως το νωρίς δεν είναι επαρκές για να κινητοποιηθούν οι διωκτικές αρχές,οι οποίες στο πρόσωπο του ευγενικού αστυνομικού ο οποίος καλείται απ ΄τη Τζούλια, έχουν τη διάθεση να «τα βρούν» μεταξύ τους θύμα ( η τρομοκρατημένη Τζούλια) και θύτης (ένας αχώνευτος τύπος του οποίου η μοναδική διασκέδαση/διαφυγή απ΄τη μίζερη ζωούλα του, φαινεται πως είναι οι ζωές των άλλων όπως τις παρακολουθεί απ΄το παράθυρό του).









Πριν η λεγόμενη παρενοχλητική παρακολούθηση(stalking),καταστεί ποινικό αδίκημα στη χώρα μας, πολλές γυναίκες πρέπει να είδαν τον εαυτό τους στο ανήσυχο προσωπάκι της Τζούλια : ούτε καμία επαφή υπήρξε ανάμεσα στη Τζούλια και τον περίεργο τύπο της απέναντι πολυκατοικίας, καμία συνδιαλλαγή, ούτε καν ανταλλαγή χαιρετισμού.Ο μυστηριώδης άνδρας, δε φαίνεται επί του παρόντος να τελεί κάποιο έγκλημα (το κοιτάζειν δεν είναι ποινικό αδίκημα, κατ'αρχήν τουλάχιστον),κι αυτό ακριβώς είναι και το μεγαλύτερο όπλο του. Απλώς η Τζούλια νιώθει πως καταδιώκεται συνεχώς απ΄αυτόν τον άνδρα, στο σινεμά νόμισε πως κάθισε πίσω της και μαλιστα άρχισε να βαριανασαίνει στο σβέρκο της (εκπληκτική η σχετική σκηνή),στο σούπερ μάρκετ όπου η τρομοκρατημένη κοπέλα κατέφυγε, πάλι μπροστά της τον βρήκε, ή για την ακρίβεια, πίσω της, όπου πηγαίνει τσουπ αυτός ο συνεσταλμένος,νεαρός άνδρας που περπατάει πάντα σα να βιάζεται και κουβαλάει μια πλαστικη σακουλα. Διόρθωση : υπήρξε μια διστακτική ανταλλαγή χαιρετισμών ανάμεσα στους δύο, περισσότερο όμως απόπειρα της Τζούλια να ξορκίσει το φόβο της γιαυτον τον ενοχλητικό τύπο, πρέπει να ήταν η κίνησή της, ή μήπως όχι; Η Τζούλια, προσπαθώντας να καταλάβει τι διάολο συμβαίνει μ’αυτόν τον άνθρωπο,γιατί επιμένει να την ενοχλεί κοιτάζοντας συνεχώς μέσα στο διαμέρισμά τους, του πετάει πρώτη το γάντι της επικοινωνίας. Θα μπορούσε όμως απλούστατα να τραβήξει τις κουρτίνες της, προτίμησε όμως να του ζητήσει ευθέως το λόγο,με αποτέλεσμα τα πράγματα να πάρουν μία άλλη τροπή : ξαφνικά η Τζούλια από θύμα, μετατρέπεται σε θύτη, ο αχώνευτος κύριος επικαλείται την παρέμβαση των διωκτικών αρχών, διότι η κυρία αυτή  τον παρακολουθεί λέει, τον παρενοχλεί και έφτασε στο σημείο να απειλήσει και τον ασθενή πατέρα του στο διαμέρισμά τους… Είναι έτσι κι αλλιώς καθηλωτική η ταινία της Okuno αλλά αυτή ακριβώς η κίνηση τακτικής εκ μέρους του παμπόνηρου άνδρα, της προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη δύναμη. Η δύστυχη Τζούλια, την οποία πιστεύει μόνο η Ιρίνα αναφορικά με όσα της αφηγείται γιαυτόν τον ενοχλητικό άνδρα,η Τζούλια που βλέπει τον Φράνσις να μην συμμερίζεται τους φόβους της, και να της λέει έμμεσα ότι παραλογίζεται, συνειδητοποιεί πως είναι μόνη της απέναντι στον κίνδυνο, τον μεγάλο κίνδυνο που κοντοζυγώνει, τον ακούει ήδη μέσα από περίεργες κραυγές απ΄τον διπλανό τοίχο, και όσα η Τζούλια παρατηρεί στο διαμέρισμα της γειτόνισσάς της, δεν είναι ούτε προϊόν των ταλαιπωρημένων νεύρων της ούτε υπερβολή. Βεβαίως, όπως συμβαίνει πάντα σ’αυτές τις χιλιοϊδωμένες τραγωδίες «εγώ σας τα λεγα και δεν με πιστεύατε,ηλίθιοι» όλοι στην πολυκατοικία όπου διαμένει το ζευγάρι, δείχνουν ή να μην ενδιαφέρονται ή να θεωρούν ενοχλητική τη νεοφερμένη νοικάρισσα, άλλωστε η σκηνή με την ιδιοκτήτρια ( ; ) του διαμερίσματος η οποία παραπονιέται μεγαλοφώνως στον Φράνσις, είναι χαρακτηριστική.

Είναι η Τζούλια όμως που έχει δίκιο, είναι ακριβώς επαλήθευση του χειρότερου εφιάλτη της αυτή η ιστορία, κι αυτό που την καθιστά τόσο τρομακτική είναι ότι πρέπει να φτάσουμε στην συγκλονιστική κορύφωση του δράματος για ν’αναφωνήσουν όλοι οι δύσπιστοι seeing is believing, κι αυτό, σίγουρα δεν είναι η καλύτερη έκβαση. Το βλέμμα της,νικήτριας, Τζούλια προς τον σοκαρισμένο σύζυγό της, ο οποίος μάλλον διασκέδαζε με τους φόβους της, τα είπε όλα. Και δεν ήταν ψέμματα.











Σχόλια