Το κορίτσι που πήρε φωτιά

Ερωτικό δράμα υψηλής αισθητικής, είναι η ταινία της Celine Sciamma με τίτλο PORTRAIT DE LA JEUNE FILLE EN FEU/ PORTRAIT OF A LADY ON FIRE.
Η εκπληκτική φωτογραφία της δια χειρός Claire Mathon,τα υπέροχα "κάδρα" της που θυμίζουν πίνακες του Chardin,δεν κανουν τίποτ' άλλο απ' το να υπογραμμίζουν πιό έντονα και να καθιστούν αλησμόνητη κινηματογραφική εμπειρία τη δουλειά της Sciamma με θέμα τον χωρίς μέλλον έρωτα ανάμεσα σε μία ζωγράφο και το μοντέλο της.
Βρετάνη, τέλη 18ου αιώνα : η νεαρή ζωγράφος Μαριάν, αναλαμβάνει να ζωγραφίσει το πορτραίτο της επίσης νεαρής και ωραίας αριστοκράτισσας Ελόϊζ, το οποίο θ'αποτελέσει τα "διαπιστευτήριά" της προς τον υποψήφιο γαμπρό, κάποιον απ΄το Μιλάνο. Η Ελόϊζ όμως αντιδρά στην ιδέα του γάμου και κάνει δύσκολο το έργο όσων ζωγράφων επιχείρησαν (ανεπιτυχώς) πριν την Μαριάν να την απαθανατίσουν. Η Μαριάν φτάνει με τα σύνεργά της στο αρχοντικό της Ελόϊζ και ιντριγκάρεται με τη δυσκολία του εγχειρήματος : να κατορθώσει να ζωγραφίσει αυτό το κορίτσι για το οποίο μέχρι στιγμής δε γνωρίζει τίποτα, παρά μόνο ότι έχει ξανθά μαλλιά, πολύ θυμό μέσα του και μόλις επέστρεψε απ' το μοναστήρι των Βενεδικτίνων.
Η ταινία είναι ένα χάρμα οφθαλμών, το έξοχο πρωταγωνιστικό δίδυμο των Noemie Merlant (υποδύεται την ζωγράφο) και Adele Haenel- σύντροφος της σκηνοθέτιδος (υποδύεται την Ελόϊζ), ντυμένο με τα  πανέμορφα κοστούμια της Dorothee Guiraud, γοητεύει τον θεατή, όχι μόνο τον λάτρη της ζωγραφικής, αλλά κι αυτόν που έχει ερωτευθεί χωρίς ελπίδα τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Δεν είναι μόνο η δυσκολία του εγχειρήματος που αναλαμβάνει η Μαριάν, το οποίο εξάπτει την ίδια, είναι και η εξαιρετική αμφισημία της όλης γνωριμίας-επαφής των δύο πανέμορφων κοριτσιών, η οποία ιντριγκάρει τον θεατή και τον κρατάει αιχμάλωτο μέχρι τέλους, μέχρι το σπαρακτικό και τόσο συγκινητικό φινάλε της. Διότι η Μαριάν, εφόσον έτσι το έχει σχεδιάσει η μητέρα της Ελόϊζ (την υποδύεται η πάντα γοητευτική Valeria Golino), αποκρύπτει απ΄το μοντέλο της (και υποψήφια νύφη) ότι έχει έρθει στο σπίτι της με σκοπό να φτιάξει το πορτραίτο της, και υποτίθεται πως είναι η συντροφιά της κοπέλας στις βόλτες της. Η Ελόϊζ δεν βγαίνει ασυνόδευτη απ΄το σπίτι, κι αυτό έχει να κάνει όχι με το στάτους της γυναίκας μόνο, αλλά κυρίως με την οικογενειακή τραγωδία που βαραίνει το σπίτι της : η αδελφή της (δεν μαθαίνουμε αν ήταν μεγαλύτερη ή μικρότερή της) σκοτώθηκε αλλά πολύ έξυπνα η ταινία αφήνει να αιωρείται μία κρίσιμη αμφισημία για το συμβάν. Η Μαριάν λοιπόν, καλείται να ζωγραφίσει την ωραία δύστροπη, αλλά "χωρίς να το καταλάβει" όπως της παραγγέλνει η μητέρα της, άρα η ζωγράφος καλείται να σκαρφιστεί τρόπους που θα της δώσουν τη δυνατότητα να παρατηρήσει ενδελεχώς το μοντέλο της αλλά χωρίς αυτό ν'αντιληφθεί το παραμικρό. Πόσο εύκολο είναι όμως για την ωραία Μαριάν, να κοιτάζει με άπληστα μάτια (τα μάτια της ζωγράφου, της καλλιτέχνιδος) το πρόσωπο της Ελόϊζ χωρίς να κινήσει υποψίες; Η Ελόϊζ βλέπει αυτήν την ωραία κοπέλα με τα κατάμαυρα μαλλιά και το λευκό δέρμα,να την κοιτάζει όπως κοιτάζουν οι ερωτευμένοι ο ένας τον άλλο, και είναι πράγματι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η αμφισημία στη συμπεριφορά της Μαριάν, κυρίως επειδή δεν ξέρουμε πως την ερμηνεύει η κλειστή σαν στρείδι Ελόϊζ. 

Βαθμηδόν και ανεπαισθήτως, οι δυό κοπέλες ανοίγονται αμοιβαία και η δουλειά της Μαριάν μοιάζει να προχωράει ευκολότερα. Η Ελόϊζ κι η Μαριάν, η αριστοκράτισσα και η ζωγράφος που θα διαδεχτεί τον επίσης ζωγράφο πατέρα της στην οικογενειακή επιχείρηση, έχουν πολλά κοινά, με μεγαλύτερο απ' όλα το ότι είναι κι οι δυό γυναίκες. "Εσύ υποχρεώνεσαι να παντρευτείς;" ρωτάει η Ελόϊζ τη Μαριάν, για να πάρει αρνητική απάντηση. Δεν είναι μόνο μία εξαίσια αισθητικώς, ερωτική ιστορία,είναι και απεικόνιση της κατάστασης των γυναικών,και της αλληλεγγύης μεταξύ τους, κι αυτό φαίνεται κυρίως επ΄ευκαιρία του προβλήματος που ταλαιπωρεί την υπηρέτρια στο σπίτι της Ελόϊζ, τη Σοφί (πολύ καλή η Luana Bajrami), τα τρία κορίτσια μοιάζουν σαν παρέα που περνάνε τις μέρες τους με επιτραπέζια παιχνίδια, κι επίσκεψη στην τοπική γιορτή (με την υπέροχη σκηνή που δίνει και τον τίτλο στην ταινία αλλά και στον πίνακα που έχει ζωγραφίσει η Μαριάν εις ανάμνησιν προφανώς αυτής της εκπληκτικής στιγμής), σαν τα σκανταλιάρικα ποντικάκια που παίζουν ανέμελα μέχρι να επιστρέψει η γάτα στο σπίτι, κι αυτή δεν είναι άλλη απ΄τη μητέρα της Ελόϊζ η οποία είχε άλλωστε προειδοποιήσει την Μαριάν : " θα λείψω για 5 μέρες. Όταν επιστρέψω, ο πίνακας θα έχει τελειώσει" της λέει κι αυτό που τρώει από μέσα την Μαριάν σαν σαράκι είναι αν θα τελειώσει κι αυτό που έχει με την Ελόϊζ.
Παθιασμένα φιλιά και συνευρέσεις, πυρετώδη σκίτσα της Ελόϊζ απ' την ερωτευμένη πλέον Μαριάν, ανάγνωση της τραγικής και τόσο όμορφης ιστορίας του Ορφέα και της Ευριδίκης,η γνωριμία της Ελόϊζ με τις 4 Εποχές του A.Vivaldi, και ο πίνακας επιτέλους τελειώνει. Σε μία χαρακτηριστικότατη σκηνή οι δυό αγαπώσαι στέκονται μπροστά στον πίνακα, "πώς ξέρουμε πότε έχει τελειώσει;" ρωτάει το μοντέλο τη ζωγράφο, για να πάρει την αμφίσημη απάντηση απ΄τη Μαριάν "κάποια στιγμή σταματάμε". Άραγε ο διάλογός τους αφορούσε μόνο το τελειωμένο πορτραίτο ή και τη σχέση τους;

Σαν τον Ορφέα ο οποίος κατά την Ελόϊζ, γύρισε και κοίταξε την αγαπημένη του Ευριδίκη παρά την απαγόρευση, αλλά επειδή του το ζήτησε η ίδια, στην σπαρακτική σκηνή του αποχαιρετισμού, η Μαριάν συντετριμμένη απομακρύνεται απ΄τον έρωτά της για να μην καταρρεύσει. Όμως η Ελόϊζ μένει πιστή στην ερμηνεία της τραγωδίας, και της φωνάζει : "γύρνα!". Κι αν ο έρωτάς τους είχε ημερομηνία λήξης, η εικόνα της πανέμορφης Ελόϊζ θα στοιχειώνει τα μάτια της για πάντα, όπως και η ανεπαίσθητη λεπτομέρεια στο πορτραίτο της χρόνια μετά : αν ο έρωτας ξεσπιτώνεται στη ζωή, βρίσκει πάντα στέγη στην Τέχνη, αυτή περιβάλλει τρυφερά τις αναμνήσεις μας και μας συγκλονίζει ξανά, όπως συγκλονίζεται από βουβό κλάμα η Ελόϊζ στο έξοχο φινάλε.

Trivia :

• Τα γυρίσματα έγιναν στο Saint-Pierre Quiberon στη Βρετάνη και σ΄ένα κάστρο στο La Chapelle-Gauthier, Seine-et-Marne.
• Οι πίνακες και τα σκίτσα που βλέπουμε να ζωγραφίζει η Μαριάν, είναι έργα της Helene Delmaire, τα χέρια της οποίας επίσης εμφανίζονται στην ταινία.
• Το κομμάτι που παίζει στο όργανο η Μαριάν, και ακούει πολλά χρόνια αργότερα η Ελόϊζ κατασυγκινημένη, είναι το Καλοκαίρι απ΄τις 4 Εποχές του A.Vivaldi και συγκεκριμένα το presto.