Στα κρυφά

Μία περίπτωση ερωτικής «ανορθοδοξίας» εντός μίας ορθόδοξης θρησκευτικής κοινότητας στην περιοχή Χέντον του Λονδίνου, παρουσιάζει η ταινία του Sebastian Lelio με τον ερεθιστικό τίτλο DISOBEDIENCE (βασισμένη στ’ ομότιτλο μυθιστόρημα της Naomi Alderman).

Αν η «αποκλίνουσα» σεξουαλικότητα ταράζει (λιγότερο ή περισσότερο) τις εκκοσμικευμένες κοινότητες, φανταστείτε τι συμβαίνει εντός μίας θρησκευτικής μικροκοινωνίας η οποία πορεύεται με το λόγο του Θεού σε όλες τις εκφάνσεις του βίου^.φανταστείτε επίσης οι αποκλίνοντες να είναι γυναίκες. Η ταινία του Lelio δεν αποτελεί μόνο ένα τολμηρό σχόλιο πάνω στη σεξουαλική διαφορετικότητα, την ανεκτικότητα των τρίτων προς αυτήν, και τη σύγκρουση σεξουαλικότητας-θρησκείας, είναι και μία ευκαιρία για την πρωταγωνιστική τριάδα των R.Weisz, A.Nivola και R.McAdams, να μας χαρίσουν εξαιρετικές ερμηνείες, υποδυόμενοι πειστικότατα τα μέρη ενός άτυπου (τραγικού) τριγώνου. Η Weisz υποδυόμενη τη φωτογράφο Ρονίτ Κρούσκα, μοναχοκόρη Ραββίνου ο οποίος απολάμβανε του σεβασμού ολόκληρης της Εβραϊκης κοινότητας του Χέντον, είναι τόσο όμορφη κι αισθαντική, αποδίδει αφοπλιστικά την αποσυνάγωγη, τη γυναίκα που αποπέμφθηκε ( ; ) απ΄την μικροκοινωνία στην οποία μεγάλωσε λόγω…ανάρμοστης συμπεριφοράς.

Η γοητεία που κυκλώνει αυτή την ταινία έχει πρόσωπο και όνομα : Rachel Weisz, ο κρυφός πόθος, το χρόνιο μαράζι, η λαχτάρα κι ο έρωτας που περίμεναν την ευκαιρία για να ξαναφουντώσουν,βρίσκουν φιλόξενο καταφύγιο σ’αυτή την εξαιρετική ηθοποιό που πλαισιώνεται άξια απ΄τον φοβερό A.Nivola υποδυόμενο τον φίλο της και πιό πιστό μαθητή του πατέρα της- υποψήφιο Ραββίνο, Ντόβιτ Κούπερμαν, και την πολύ καλή R.McAdams, στο ρόλο της Έστι Κούπερμαν, επιστήθια φίλη (και όχι μόνο) της πρώτης, σύζυγο του δεύτερου.

Με μία πολύ τολμηρή ερωτική σεκάνς, και ένα μάλλον ακίνδυνο φινάλε, η ταινία του Lelio θυμίζει αμβλύ μαχαίρι− έχει όλη την πρόθεση να χαρακώσει αλλά επανέρχεται στην κεντρική λεωφόρο μετά την αλήτικη περιπλάνηση στα σκοτεινά δρομάκια.

Περιέργως, κι αυτό βέβαια είναι υπέρ της, παρόλο που προσωπικά δεν εκτιμώ πολύ την McAdams, είναι ωραίο ζευγάρι με την έτερη Rachel, υπάρχει χημεία μεταξύ τους, αλλά θεωρώ πως ο,τιδήποτε συγκλονιστικό διακρίνουμε στο ζεύγος, αυτό είναι κατόρθωμα, αποκλειστικά της Weisz.

Ιδιαίτερης μνείας αξίζει ο Nivola^.απολύτως μέσα στο ρόλο του διαδόχου του Ραββίνου, γοητευτικότατος αλλά αφοσιωμένος πλήρως στο Thora (Νόμος) και την ερμηνεία του, αποτελεί την καλύτερη διαφήμιση που λέει ο λόγος, της Εβραϊκης θρησκείας και έκφραση του «βλέπετε και μην αγγίζετε» (φοβερή η σκηνή με τη Ρονίτ όταν επιχειρεί να τον αγκαλιάσει). Ο Ντόβιτ που μόλις ξυπνήσει (κυριολεκτικά με την τσίμπλα στο μάτι) προσεύχεται, ο Ντόβιτ που κάνει απαραιτήτως σεξ κάθε Παρασκευή (επειδή αυτό επιτάσσει η θρησκεία του), ο Ντόβιτ που λέει με φαινομενική αυτοπεποίθηση «αρχηγού του οίκου» στους υπόλοιπους της κοινοτητας να μην ανησυχούν, διότι το σπίτι του αυτός το έχει τακτοποιημένο, τόσο τακτοποιημένο που δεν βλέπει την ήσυχη σύζυγό του Έστι− αγαπητή δασκάλα σε σχολείο θηλέων, συμμορφωμένη με τις νόρμες της θρησκείας της− να ταλανίζεται από έρωτα για τη Ρονίτ…

Θα μπορούσε αυτή η ταινία να καταφύγει σε προβλέψιμο μοντάρισμα σκηνών : θα βλέπαμε δίπλα-δίπλα φερειπείν, πλάνο με τον συνεπή ραββίνο Ντόβιτ να διαβάζει με σωματική προσήλωση τα ιερά κείμενα και πλάνο με τις δύο ερωμένες να «βλέπουν» το Θείο διά μέσου της ερωτικής έκστασης. Δεν το κάνει όμως, και ίσως είναι προτιμοτερο έτσι− οι συγκρουόμενες καταστάσεις παρουσιάζονται μεμονωμένα ώστε να μεγιστοποιείται η επίδραση στον θεατή. Κάτι που θα επιτυγχανόταν ακόμη περισσότερο με καλύτερη μουσική επένδυση (θεωρώ εντελώς αταίριαστο με το κλίμα της ταινίας, το Lovesong των Cure το οποίο ακούγεται και στους τίτλους τέλους).

Η ανεπίτρεπτη, προσβλητική επέμβαση της κοινότητας στην προσωπική ζωή των μελών της, κορυφώνεται με την χαρακτηριστική σεκάνς του δείπνου στο σπίτι του θείου της Ρονίτ, Χάντογκ (τον υποδύεται πολύ ωραία ο Allan Corduner) : κανονικό άτυπο κοινωνικό έλεγχο με το χαμόγελο και τη γαλαντομία μάσκα, ασκούν οι συγγενείς στη Ρονίτ, τη μοναχοκόρη του Ραββίνου.

Η αντίδραση της πανέμορφης φωτογράφου όμως σ’αυτό, πρέπει να ιδωθεί παράλληλα με την αντίδραση του Ντόβιτ στην εκπληκτική σεκάνς όπου θα παρουσιαστεί στην κοινότητα ο νέος ραββίνος^.ο Nivola είναι πραγματικά άξιος βράβευσης.

Αν για τη θρησκεία το σεξ είναι θέμα-ταμπού και αν η γυναίκα είναι το μεγάλο θύμα της, η ταινία του Lelio, πολύ γοητευτικά βάζει σε πρώτο πλάνο και τα δύο : σεξ και γυναίκα, και μάλιστα την ομοφυλόφιλη γυναίκα. Ο Matt Robkin του Exclaim! εξυμνώντας την ταινία, το έγραψε πολύ εύστοχα : “[…] Disobedience opens up necessary conversations on the role of queerness in religion, proving as vital a watch for its societal impact as well as its performances.”

Trivia :