Το ερωτευμένο φάντασμα

Η ταινία του David Lowery με τον ερεθιστικό τίτλο  A GHOST STORY βάζει σοβαρή υποψηφιότητα για την πιό γοητευτικά στοιχειωτική  της περσινής  χρονιάς. Η ταινία δεν είναι τρόμου,αν και  προσφέρεται λόγω ακριβώς του θέματός της και του τίτλου της που προδιαθέτει αναλόγως^.  είναι αντιθέτως  ένα εξόχως ποιητικό πόνημα για την αγάπη που δεν θέλει να πεθάνει, τον Χρόνο που καταπίνει όλους τους ζωντανούς, και το αγεφύρωτο, παρά τα επιφαινόμενα, χάσμα μεταξύ ζώντων και τεθνεώτων. Τα καταπληκτικά πλάνα με το φάντασμα του πεθαμένου σ’  αυτοκινητιστικό ατύχημα  C, προκαλούν ένα ιδιότυπο μείγμα ανατριχίλας και συγκίνησης. Το μοναχικό και παντελώς αόρατο απ΄τους άλλους, φάντασμα, μία ψηλή φιγούρα καλυμμένη πατόκορφα με κατάλευκο σεντόνι, περιφέρει  την ανείπωτη θλίψη και μοναξιά του μέσα στον κόσμο, χωρίς να μπορεί να την επικοινωνήσει σε κανέναν.

Το πρωταγωνιστικό δίδυμο των C.Affleck- R.Mara (δεύτερη  φορά που υποδύονται το ερωτευμένο ζευγάρι, μετά το Ain’t Them Bodies Saints [2013] του ίδιου σκηνοθέτη), είναι  πανέμορφο. Δεν είναι μόνο τα εξαιρετικά πλάνα με το φάντασμα που κάνουν αυτή την ταινία must-see, ούτε μόνο οι σοφά τοποθετημένες απρόβλεπτες εντελώς εκβάσεις των σκηνών που κατορθώνουν να κάνουν τον θεατή ν’ αναπηδήσει στο κάθισμά του, είναι γενικότερα η εξόχως πρωτότυπη θεωρώ, προσέγγιση της  Απουσίας, και μάλιστα ιδωμένης όχι απ΄την πλευρά του θρηνούντος  ζωντανού (της κουκλίτσας M. Εν προκειμένω, συζύγου του C. ) αλλά απ΄ αυτήν του πεθαμένου,του φαντάσματός του συγκεκριμένα, που αρνείται να εγκαταλείψει τη γη των ζώντων και επιστρέφει στη συζυγική εστία.

Τα μακρόσυρτα πλάνα, που φλερτάρουν έντονα με την αγανάκτηση του ανυπόμονου θεατή, μας δίνουν την ευκαιρία να σκεφτούμε πάνω στο ζήτημα του θανάτου, και της ανυπαρξίας. Ιδίως στις εκπληκτικές  σκηνές με το φάντασμα, αυτό που το περιβάλλει σαν αύρα αβάσταχτη, είναι η επίγνωση της ανυπαρξίας του (για όλους τους υπόλοιπους),στέκεται μπροστά  στον ασθενή κι αυτός δεν τον βλέπει, κοιτάζει με τρυφερότητα τη σύζυγό του, ξαπλώνει δίπλα της στο κρεβάτι τους, αλλά  η συντετριμμένη M. δεν μπορεί να τον δεί, μόνο κλαίει βουβά και καταβροχθίζει σε πραγματικό χρόνο , μία ολόκληρη πίτα (η συγκεκριμένη σκηνή, θεωρήθηκε η πιό αντιδημοφιλής  όλης της ταινίας− προσωπικά αδυνατώ να καταλάβω τον  λόγο) προσπαθώντας  να φιμώσει τη θλίψη της.

Το σαν ανεστημένος  Λάζαρος φάντασμα του C. είναι καταδικασμένο να περιφέρεται  ανάμεσα  στους ζωντανούς και να μην μπορεί να επικοινωνήσει μαζί τους, ποτέ. Αλλά κι αν υποθέσουμε  πως μπορούσε, τί θα τους έλεγε;  « γειά σας, επέστρεψα απ΄το κρεβάτι του νεκροτομείου» ; Αυτό που καθιστά τόσο ασύλληπτη αυτή την ταινία, είναι ακριβώς το φάντασμα  που «ενσαρκώνει» αλησμόνητα την Απουσία^.   περισσότερη προσοχή θα’ πρεπε να δοθεί  στις σκηνές όπου το φάντασμα βρίσκεται στο χώρο των ζωντανών μ’ αυτούς παρόντες, και οι ίδιοι  αντιδρούν  σα να ψυχανεμίζονται πως δεν είναι μόνοι τους− υπονομεύεται  έτσι η εντύπωση πως το φάντασμα του C είναι αληθινά αόρατο απ΄όλους.

Ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι το ότι παρακάμπτει το κλισέ του ισοβίως θρηνούντος επιζώντος^.   η M. είναι βεβαίως σοκαρισμένη απ ΄τον ξαφνικό θάνατο  του αγαπημένου της, αλλά, όπως μ’ απελπισία παρατηρεί  και το φάντασμα, συνεχίζει  τη ζωή της, προχωράει μπροστά κι αυτό δεν μπορεί  να την σταματήσει.

Αν έλειπαν κάποιες σεναριακές  ασάφειες  και δινόταν  μεγαλύτερη ακόμη σημασία στη δίψα για επικοινωνία του φαντάσματος με τον περίγυρο, θα μιλούσαμε  για ένα ερωτικο-υπαρξιακό  δράμα πρώτης ποιότητας. Και τώρα όμως είναι αξιοθέατο και παραμένει στη μνήμη για πολύ καιρό. Άλλωστε πόσες φορές είχατε την ευκαιρία να δείτε «ολοζώντανο» φάντασμα; Το οικιακό  ή αστικό πλαίσιο που διαταράσσεται  απ ΄την ασύλληπτη παρουσία  αυτού του…πράγματος  είναι  ο καμβάς πάνω στον οποίο ζωγραφίζεται το αδιανόητο : το πώς αντιλαμβάνεται  την απώλεια και τον αποχωρισμό ένας  πεθαμένος…

Trivia :

·       Μεγάλο μέρος της ταινίας γυρίστηκε σ’ένα σπίτι μόνο, το οποίο  διάλεξε ο σκηνοθέτης  επειδή του θύμιζε το πρώτο σπίτι στο οποίο έζησε με τη σύζυγό  του. Το σπίτι επρόκειτο  να κατεδαφιστεί  γιαυτό και  παραχωρήθηκε  δωρεάν  στην παραγωγή  για την ταινία.

·       Τον απαιτητικό  ρόλο του φαντάσματος υποδύθηκε στην ταινία σε αρκετές λήψεις και ο,παρόμοιας  σωματικής  διάπλασης με τον Affleck, καλλιτεχνικός  δ/ντής David Pink.