Αυτό που δεν τελειώνει

Η δεύτερη ταινία του Βρετανού Jonathan Glazer, με τίτλο BIRTH (2004), η οποία ακολούθησε το Sexy Beast (2000) και προηγήθηκε του Under The Skin (2013), είναι – όπως πολύ σωστά είχε δηλώσει και η πρωταγωνίστριά της Nicole Kidman− απ΄τις πιό παραγνωρισμένες και παρεξηγημένες ταινίες της καριέρας της. Προσωπικά, τη θεωρώ αριστούργημα.

Ο Glazer, μας χάρισε ένα αξέχαστο «δοκίμιο» πάνω στη αιώνια αγάπη, την αγάπη που δεν πεθαίνει μαζί με τους φορείς της, και κυρίως μας χάρισε μία ταινία για τα «μυστήρια της καρδιάς», όπως ήταν κι η επιδίωξή του. Η έξοχη ερμηνεία της πανέμορφης εδώ Kidman, βρίσκει το ταίρι της στην επίσης φοβερή ερμηνεία του μόλις  11 ετών τότε Cameron Bright, που υποδύεται πειστικότατα, τον 10χρονο Σων, ο οποίος εμφανίζεται ένα βράδυ στο διαμέρισμα της εύπορης Άννας, κάπου στο Μανχάταν, και της ανακοινώνει πως είναι μετενσάρκωση του πριν 10 χρόνια νεκρού συζύγου της, επίσης ονομαζόμενου Σων.Η βάση του ασύλληπτου, του αδιανόητου έχει ήδη τεθεί.

Πρωτίστως η διαλυμένη ψυχολογικά Άννα αλλά και οι οικείοι της, σοκάρονται και ταράζονται απ΄αυτή την συγκλονιστική «ομολογία» : είναι τελικά δυνατή η μετενσάρκωση; μα γίνονται αυτά τα πράγματα; μοιάζουν ν’αναρωτιούνται όσο ψύχραιμα τους επιτρέπουν οι περιστάσεις. Τα κοντινά πλάνα στο υπέροχο πρόσωπο της Kidman, η εξαίρετη φωτογραφία του Harris Savides, αλλά και η ερμηνεία του μέλλοντα-υποψήφιου δεύτερου συζύγου της Άννας, Τζόζεφ (ένας αχώνευτος και διαβολικός στην όψη Dan Huston), όλα συμβάλλουν με τον τρόπο τους στο χτίσιμο ενός ιδιότυπου τρόμου, ο οποίος δεν πηγάζει ούτε από ξεκοιλιάσματα ούτε από διαμονισμένες υπάρξεις^.  απλώς ένα ανήλικο αγόρι, δηλώνει μ’ ενοχλητική επιμονή και βεβαιότητα πως είναι ο νεκρός άντρας της Άννας, ο καθηγητής που δήλωνε δεξιά κι αριστερά πως δεν πίστευε στη μετενσάρκωση.

Μεταφυσική φάρσα ή κακόγουστο θεολογικό αστείο είναι οι ισχυρισμοί αυτού του αγοριού με τα υπνωτιστικά πράσινα μάτια;

Υπάρχει  μία εκπληκτική σκηνή, όπου η Άννα παρακολουθεί ένα κοντσέρτο μαζί με τον Τζόζεφ^.  μόλις έχουν πεί μ’ έμφαση στον μικρό απρόσκλητο Σων, να σταματήσει να την ενοχλεί. Η Άννα όμως δεν μπορεί να βγάλει απ΄το μυαλό της αυτή τη δήλωση του 10χρονου : «είμαι ο Σων». Σ’ ένα έξοχο κοντινό και απολύτως βουβό πλάνο, το πρόσωπο της Kidman γίνεται σελίδα γραπτού όπου αποτυπώνονται όλα της τα συναισθήματα έναντι αυτής της αδιανόητης δήλωσης. Η έκπληξη, η ταραχή, ο απωθημένος θρήνος, αλλά και η λαχτάρα κι η ελπίδα ότι ναί, αυτός ο μικρός ίσως λέει την αλήθεια, περνούν σαν μικρά σύννεφα μπροστά απ ΄το πανέμορφο προσωπάκι της, ενώ δίπλα της ο Τζόζεφ της ψιθυρίζει, ενώ μέσα του τρώγεται ήδη απ΄το τέρας της ζήλειας και του άγχους μήπως αυτός ο μικρός  πάρει τη θέση του στη ζωή της Άννας− η φοβερή σεκάνς στο σπίτι της κατά τη διάρκεια ενός prive κοντσέρτου, δε θα μπορούσε να είναι πιό εύγλωττη επ΄αυτού.

Αυτό που κάνει συγκλονιστική την ταινία, δεν είναι μόνο η ανατριχιαστική επιμονή του μικρού Σων να ισχυρίζεται πως είναι…ο μεγάλος Σων, αλλά και η σεναριακή ανατροπή που ξεκαθαρίζει το μυστήριο και αποκαθηλώνει θα έλεγα, τον μακαρίτη.

Πιστεύεις  το x. Πείστηκες, κόντρα στην ψύχραιμη λογική, να πιστέψεις το x. (Ξανα) χτίζεις τη ζωή σου γύρω απ΄το x. Νιώθεις ότι ξαναγεννιέσαι, και ξαφνικά μαθαίνεις πως το x. ήταν ένα κολοσσιαίο ψέμα. Αν η ταινία έληγε μ’αυτή την ανατροπή και το επακόλουθο ξεκαθάρισμα, ο θεατής θα ‘φευγε ανακουφισμένος μετά την προβολή. Όμως ο Glazer δεν μας κάνει το χατήρι^.  μ’ ένα υπέροχο φινάλε και την σπαρακτική Kidman σε πρώτο πλάνο, μας δείχνει με τον πιό αξέχαστο τρόπο,ότι τίποτα ( η αγάπη εν προκειμένω) δε τελειώνει αν εμείς οι ίδιοι, το μέσα μας δεν πεί ότι τελείωσε. Τίποτα δεν ξεπερνάμε μοιάζει να λέει η συντετριμμένη Άννα^.  απλώς ράβουμε τις πληγές, κλειδώνουμε τις αναρίθμητες πόρτες μέσα μας και το παίζουμε ψύχραιμοι κι έτοιμοι για ένα νέο ξεκίνημα. Μέχρι να συμβεί κάτι που σαν κλειδί-πασπαρτού θ’ ανοίξει όλες τις πόρτες.

Η καρδιά έχει τη δική της λογική, ίσως οφείλουμε να μάθουμε να ζούμε μ’ αυτό.

Trivia :

·       Η ιδέα του σεναρίου, ήρθε στον Glazer μιά μέρα που καθόταν στην κουζίνα.

·       Η περίφημη σκηνή του μικρού Σων και της Άννας στη μπανιέρα, δεν γυρίστηκε με τους ηθοποιούς ταυτόχρονα  παρόντες, υπάρχει μόνο ένα κοινό πλάνο εκεί, και δεν ήταν γυμνός ο μικρός αλλά με ειδικά ρούχα που δεν φαίνονταν στην κάμερα.

·       Το τραγούδι των τίτλων τέλους,που μοιάζει να ξαναφηγείται την ιστορία, είναι το Tonight You Belong To Me των Billy Rose- Lee David.